Isto “demostra que a ‘basuraleza’ chega aos sitios máis insospeitados da Terra”, asegurou a Efe o investigador do  MNCN-CSIC e responsable do estudo, Andrés Barbosa, por mor das análises practicadas na Universidade de Coimbra (Portugal) sobre mostras dos tres grupos de pingüíns -De Adelia, barbijo e papúa- tomadas en sucesivas expedicións desde 2006 nun rango xeográfico próximo aos 500 quilómetros nesta zona da Antártida.

Este exame revelou a presenza de  microplásticos -plásticos dun tamaño inferior a 5 milímetros-, na súa maioría polietileno e poliéster, así como fibras de celulosa en ao redor do 30 % das mostras.

A presenza destes restos nun lugar tan remoto do planeta pode xustificarse segundo Barbosa en dúas posibles orixes, o primeiro dos cales é o propio lixo xerado polas bases antárticas, aínda que o considera “pouco probable” debido ao “exquisito tratamento” que reciben, con “unha separación bastante estrita” que inclúe a incineración de partes dos residuos e o traslado doutra parte para o seu tratamento e reciclado fóra da Antártida.

Ademais, “apenas existen diferenzas” na porcentaxe de feces con microplásticos nesta rexión, cando “a maioría das bases concéntranse ao norte” da mesma.

Outro posible orixe é que chegasen desde outros lugares do planeta “arrastrados por correntes mariñas ou directamente a través da propia cadea trófica”.

Esta hipótese é máis probable tamén para Miguel Muñoz, coordinador do Proxecto Libera por SEO/ Birdlife, quen explicou a Efe que segundo os seus datos o 80 % do lixo que acaba no mar procede de zonas urbanas de interior.

Os plásticos son, ademais, “materiais con pouca densidade, polo que son facilmente transportables” polos ríos ou os fenómenos meteorolóxicos.

Muñoz resume así a situación: “poderiamos pensar que o mar empeza no WC de cada un”, aínda que “a construción, a agricultura ou a pesca son sectores con moita incidencia nos lixos mariños”.

De acordo coas súas estimacións, “a masa total de plásticos que anualmente acaban abandonados en océanos e mares é de 13 millóns de toneladas” mentres que “entre 5 e 50 billóns sería a cantidade de microplásticos que posiblemente se atopen nos devanditos ecosistemas”.

Ademais, a superficie específica dos microplásticos xera que sirvan como transporte “moi eficaz” para todo tipo de microorganismos e, con eles, de infeccións ou enfermidades.

De feito, “as últimas análises falan de 120 taxóns diferentes adheridos a estes plásticos que son potenciais patóxenos”.

Segundo Barbosa, a súa investigación apunta na mesma dirección e engade que “boa parte dos microplásticos debe vir do krill”, que serve de alimento a varias especies antárticas.

A inxesta directa afecta de forma “moi prexudicial” aos animais  filtradores, como os cetáceos, que son incapaces de diferenciar o plancto dos  microplásticos e, ao inxerir estes, “acaban tendo unha falsa sensación de saciedade” pero ao non metabolizalos poden acabar morrendo por inanición.

No caso dos pingüíns, non hai evidencias directas deste posible efecto pero si se coñece o doutros contaminantes orgánicos persistentes que forman parte do polietileno ou outros tipos de compostos e que afectan o seu sistema endocrino.

Os investigadores do CSIC tamén observaron unha presenza de dano xenotóxico nos pingüíns, demostrado a través de malformacións nos eritrocitos, aínda que tampouco está confirmado se está relacionada directamente con estes compostos.