“A emisión de CO2 debe de ter un prezo”, declarou a presidenta da Comisión Europea,  Ursula  von  der  Leyen, na presentación de trece iniciativas lexislativas con accións concretas no transporte, a enerxía, o mercado de emisións de carbono ou a biodiversidade.

O paquete normativo chámase “En forma para o 55” ( Fit  For 55), en referencia ao compromiso da UE de reducir en 2030 as súas emisións equivalentes de CO2 polo menos nun 55 % con respecto a 1990 como paso intermedio para alcanzar a neutralidade climática en 2050: é dicir, non liberar máis dióxido de carbono do que poida absorber o territorio comunitario.

Supón gran parte da arquitectura legal da transformación enerxética e climática na que está inmersa a UE desde o Acordo de París de 2015 para que as temperaturas a final de século suban menos de 2 graos con respecto aos niveis preindustriais. As propostas terán que negociarse cos Estados membros, representados no Consello, e co Parlamento Europeo.

A Comisión advirte de que será unha transición profunda e dura con grandes cambios estruturais en moi pouco tempo pero que, ligada ao outro gran  vector de futuro que explora Bruxelas, a dixitalización, xerará máis e mellores oportunidades para a UE, que en paralelo empeza a distribuír os fondos de recuperación inspirados nos mesmos principios.

“Pola contra, fallaremos aos nosos fillos e aos nosos netos porque se non arranxamos isto, na miña opinión, loitarán en guerras pola auga e a comida”, asegurou o vicepresidente da Comisión Europea para o Pacto Verde,  Frans Timmermans.

Ademais, a viaxe da UE cara ás renovables como principais fontes de xeración reducirá progresivamente a súa dependencia estratéxica, pois actualmente importa o 60,7 % da súa enerxía, esencialmente combustibles fósiles.

O amplo paquete lexislativo consiste en gran medida en revisións ou actualizacións de normas existentes que están interconectadas e representan un esforzo que a Comisión entende que debe de abarcar a todos os sectores e ámbitos da sociedade.

Pero existe unha filosofía condutora, que é deixar de liberar dióxido de carbono, e un dos piares é a revisión para 2025 do mercado europeo onde se pon un prezo por tonelada de CO2 emitida, o chamado sistema de comercio de emisións ETS, que abarca a unhas 10.000 plantas de consumo enerxético intensivo na UE.

Bruxelas quere que o prezo do CO2 se encareza progresivamente e eliminar os permisos de emisión en dez anos, manter dentro do sistema a aviación doméstica e incluír aos barcos.

Tamén planea que o  ETS abarque o transporte e á enerxía que consomen os fogares. Pero un posible incremento xeneralizado do prezo da factura da calefacción xera inquietude, tras a onda de protestas dos “chalecos amarelos” en Francia a partir dun imposto climático ao diésel percibido como lesivo para os máis humildes.

Por iso, a Comisión propón que o propio sistema  ETS xere un fondo con 70.000 millóns de euros en dez anos para a axudar aos fogares humildes, que gastan unha maior proporción dos seus ingresos en calefacción.

O obxectivo do  ETS é incentivar aos produtores de enerxía e combustible a transitar cara a tecnoloxías sostibles no canto de ir pagando cada vez máis por xerar CO2.

Bruxelas propón tamén un novo mecanismo para gravar nas fronteiras da UE certos produtos cuxa fabricación xere máis CO2 do permitido dentro e unha reforma da fiscalidade enerxética.

Outro dos grandes eixos da proposta é o sector do transporte, responsable dun cuarto das emisións da UE.

A Comisión expón elevar progresivamente a esixencia ambiental a coches e furgonetas para que en 2035 só se vendan motores non contaminantes. Quere ademais incentivar o despregamento masivo de puntos de carga para dar un impulso definitivo ao vehículo eléctrico, que actualmente representa o 10 % das vendas.

Segundo a proposta, a aviación comercial terá que ir mesturando progresivamente biocombustibles co queroseno, carburante que terá un novo imposto, e todos os barcos que atraquen en portos comunitarios terán que usar combustibles menos contaminantes.

Do actual obxectivo do 32 % de renovables no consumo final bruto da UE, en 2030 pasarase ao 40 %. Será ademais un obxectivo legalmente vinculante para os países. Os edificios, responsables do 40 % do consumo enerxético e do 36 % das emisións de CO2 da UE, terán que alcanzar un 49 % de renovable en 2030.